
قرنیز بتنی پیش ساخته پل | راهنمای کامل انواع، قیمت، نصب و تولید صنعتی
قرنیز بتنی پیش ساخته یا قرنیز بتنی پل یا قزنیز پیش ساخته یکی از ارکان اساسی در پل های بتنی و زیرگذرها است که عموما با دو هدف کلی یعنی بهبود ظاهری پل یا زیرگذر و محفظت از لبه های آن در برابر شرایط جوی ساخته می شود. این قطعات که از بتن ساخته می شوند، معمولا در کارخانه تولید شده و پس از آماده سازی به محل پروژه انتقال یافته و در جای خود نصب می گردند. قرنیز بتنی پل معمولا دارای چند مدل عمومی هستند (مانند محدب، مقعر و…) که مهندسین طراح پل از یکی از این طرح ها استفاده می کنند هرچد ممکن است از طرح های دیگری نیز در ساخت قرنیز پل استفاده شود که ما در شرکت بناگستران آینده ساز امکان تولید هرکدام از طرح ها به انتخاب کارفرما را داریم. در این گفتار سعی می شود به مهمترین عناوین مرتبط با تولید قرنیز بتنی پرداخته شود.
مزایای قرنیز بتنی پل
همانطور که از اسم این محصول مشخص است، قرنیز بتنی برای نصب بر روی لبه های بیرونی پل ها ساخته می شوند و همانطور که در بالا بیان شد، تولید این قطعات پیش ساخته بتنی با اهدافی مانند زیبایی ظاهری پل و محافظت از لبه های آن در برابر شرایط جوی تولید می شود. یکی دیگر از کاربردهایی که برای قرنیز بتنی فرض می شود، می تواند شامل تخلیه آب های ناشی از بارندگی باشد که معمولا کمتر به آن اشاره می شود. ممکن است برخی از کارفرمایان بخواهند از این محصول در بهبود نمای بیرونی سایر سازه های بتنی نیز استفاده نمایند که البته این موضوع عمومیت ندارد. شاید اصلی ترین دلیلی که از این قطعه معمولا در نمای سایر سازه ها (غیر از پل ها) استفاده نمی شود، این باشد که قطعات مذکور دارای وزن قابل توجهی هستند و مهار آنها ممکن است برای استفاده در پروژه های دیگر سخت باشد.

مزایای قرنیز بتنی پیش ساخته
معایب قرنیز پیش ساخته بتنی
شاید تنها عیبی که بتوان برای قرنیز بتنی فرض نمود، همان است که در بالا بیان شد یعنی وزن بالای این قطعات معمولا باعث می شود که استفاده از آنها محدود به پروژه های پل سازی باشد. در همان پروژه ها نیز این قطعات توسط جرثقیل در جای خود قرار داده می شوند و مشخص است که حمل و جابجایی آنها بدون جرثقیل با چالش های متعددی همراه است. حتی در صورت حمل و نصب ناصحیح، ممکن است این قطعات از جای خود جدا شده و بر روی عابرین سقوط کنند که با خسارات مالی و جانی همراه باشد.
انواع قرنیز بتنی پیش ساخته
در کشور ما قرنیز هایی که برای پل ها ساخته می شوند، معمولا از جنس بتن هستند اما در کشورهای دیگر (خصوصا اروپا) از قرنیزهایی با جنس کامپوزیت، پلاستیک، ورق رنگی و… نیز استفاده می شود که البته این انواع از موضوع این گفتار خارج هستند بنابراین صرفا به معرفی انواع قرنیز بتنی می پردازیم. قرنیزهای بتنی را می توان بر اساس ظاهر خود به دسته های زیر تقسیم نمود:
- قرنیز بتنی محدب: این نوع قرنیزها که بیشترین استفاده را در ایران دارند، به نحوی طراحی و ساخته می شوند که بخش بیرونی (نمای محصول) به سمت بیرون محدب است.
- قرنیز بتنی مقعر: طراحی این محصول دقیقا بر عکس قرنیزهای محدب است به نحوی که بخش نمای محصول به سمت داخل دارای انحنا است. ما در شرکت بناگستران آینده ساز (اگنس) توانایی تولید هر نوع قرنیز بر اساس سفارش مشتریان را داریم بنابراین طراحان محترم می توانند هر نوع که خودشان صلاح می دانند را بدون محدودیت در ساخت انتخاب کنند.
- قرنیز بتنی تخت: این نوع قرنیزها دارای سطحی صاف در ضلع بیرونی خود هستند (مطابق تصویر زیر) و استفاده از این طرح نیز به تازگی در ایران رشد چشمگیری داشته است. یکی از مهم ترین مزایای قرنیز تخت در این است که امکان تولید با وزن کمتر را نسبت به قرنیز مقعر فراهم می کند.
- قرنیز بتنی مثلثی: این نوع قرنیز در ضلع بیرونی خود دارای خطوط صاف و هندسی منظم است و باعث می شود که ظاهر پل به شکل محسوسی زیباتر شود. ظاهر این نوع قرنیز به این صورت است که ضلع بیرونی آن شبیه به یک مثلث است که از محصول به سمت بیرون متمایل است.

انواع طرح های قرنیز بتنی پیش ساخته
تولید قرنیز بتنی پیش ساخته
قرنیز بتنی پیش ساخته را می توان به دو روش صنعتی و سنتی تولید نمود که در این بخش به بیان مزایا و معایب هرکدام به صورت جداگانه می پردازیم:
تولید قرنیز بتنی پیش ساخته به روش سنتی
در این روش ابتدا قالب های لازم برای بتن ریزی آماده شده و آرماتور لازم در داخل قالب قرار داده می شود. حالا پس از چرب کردن قالب ها، بتن که به صورت دستی آماده شده است در داخل قالب ها ریخته می شود. بعد از آنکه بتن حالت گرفت، از روشهایی مانند پاشیدن آب برای عمل آوری بتن استفاده می شود. بزرگترین عیب در تولید قرنیز بتنی به این روش آن است که معمولا تمام موارد توسط نیروی انسانی انجام شده و احتمال بروز خطا در موضوعات مختلف مانند طرح اختلاط بتن وجود دارد. روش سنتی معمولا سرعت تولید پایینی دارد و شاید نتوان تمام قطعات مورد نیاز در یک پروژه را در زمان مقرر تحویل داد.
تولید قرنیز بتنی پیش ساخته به روش صنعتی
این روش که توسط شرکت بناگستران آینده ساز نیز استفاده می شود، به این صورت است که تمام مراحل تولید در کارخانه و در خط توید انجام می شود. بنابراین تولید صنعتی باعث می شود که میزان تولید محصولات به بالاترین سرعت ممکن برسد و همین موضوع باعث کاهش دورریز مواد اولیه و نهایتا کاهش هزینه تولید می شود. ما معمولا از بتن C35 الی C150 برای تولید محصولات بتنی استفاده می کنیم که البته با توجه به شرایط پروژه ممکن است متفاوت باشد. در این روش ابتدا نقشه قطعات مطابق نظر کارفرما رسم شده و سپس بر اساس آن قالب سازی انجام می شود (اگر کارفرما از طرح های استاندارد استفاده کند و قالب آنها از قبل تولید شده و موجود باشد، نیازی به قالب سازی مجدد هم نیست). حالا آرماتور در درون قالب قرار داده می شود و پس از چرب کردن داخل قالب، از بتن که در تمام آزمایشات لازم مورد تایید بوده است برای پر کردن قالب ها استفاده می شود. برای آنکه عمل آوری بتن به روش علمی و صحیح انجام شود، از روش کیورینگ بخار استفاده می شود. در مرحله پایانی نیز قرنیزهای بتنی پیش ساخته که حالا آماده ارسال هستند بر روی پالت بارگیری شده و از طریق تریلی به محل پروژه ارسال می شوند. مهمترین وجه برتری روش صنعتی نسبت به روش سنتی در این است که تولیدات با کیفیت بالا و کنترل کیفیت دقیق ساخته می شوند و سرعت بالای تولید باعث می شود که قیمت تمام شده محصولات به حداقل برسد.

حمل و نصب قرنیز بتنی پیش ساخته
روش نصب قرنیز بتنی پیش ساخته
بر خلاف آنچه که تصور می شود، نصب قرنیز ها صرفا به صورت تر (بتن ریزی) اجام نمی شود بلکه روشهای اتصال خش نیز می تواند در نصب قرانیزها مورد استفاده قرار گیرد. در این بخش قصد داریم که انواع روشهای نصب قرنیز بتنی را به شرح زیر مورد بررسی قرار دهیم:
نصب قرنیز بتنی به روش خشک
این روش با آنکه کمتر مورد استفاده قرار می گیرد، اما امکان نصب قرنیز را فراهم می کند. در این روش از اتصالاتی مانند جوش و یا بولت استفاده می شود یعنی در مراحل ساخت پل، باید پلیت های فلزی در محل اتصال قرنیزها قرار داده شود (برای استفاده از بولت لازم است از میلگرد بولت در محل نص استفاده شده باشد). توجه شود که استفاده از روش جوش یا بولت دارای معایبی نیز هستند مثلا ممکن است به مرور زمان، محل جوش یا بولت با زنگ زدگی مواجه شود و استحکام خود را از دست بدهد.
نصب قرنیز بتنی به روش تر
این روش که در پروژه های پل سازی معمول تر است به این صورت است که قطعات قرنیز بتنی از طریق آرماتور انتظار به عرشه پل متصل می شوند و سپس بتن ریزی در محل آنها انجام می شود. بزرگترین مزیت این روش آن است که عمر آن را می توان تا بیش از پنجاه سال تخمین زد. همچنین برای مناطقی که احتمال زلزله در آنها وجود دارد، پیشنهاد می شود که از روش تر برای اتصال قرنیزها استفاده شود.
نکات مهم در نصب قرنیز
همانطور که در مورد کاربرد قرنیزهای بتنی پیش ساخته بیان شد، این قطعه معمولا برای بهبود ظاهر پروژه استفاده می شود بنابراین لازم است از تیم نصب حرفه ای برای آن استفاده شود تا تمام قطعات به صورت همراستا در جای خود قرار گیرند. کوچکترین انحراف از راستای نصب بقیه قرنیزها باعث می شود که ظاهر پروژه از حالت زیبا خارج شده و عابرین متوجه این انحنا در قطعات نصب شده بشوند. نکته دیگری که باید بسان شود این است که برای جابجایی قرنیزهای بتنی باید از جرثقیل استفاده نمود بنابراین لازم است عرشه پل آماده ی حضور جرثقیل در محل نصب باشد.
| معیار | روش نصب تر (اتصال با بتن و آرماتور انتظار) | روش نصب خشک (اتصال با بولت یا جوش) |
|---|---|---|
| سرعت نصب | سرعت متوسط | سرعت بالا |
| نیاز به تخصص | نیاز به نیروی متخصص بتن ریزی | نیاز به نیروی متخصص جوشکار / اتصال دهنده |
| مقاومت در برابر زلزله | عالی (اتصال یکپارچه) | خوب (وابسته به سلامت اتصالات) |
| مقاومت در برابر خوردگی | عالی (فولاد محافظت شده در بتن) | نیاز به بازرسی و نگهداری مداوم |
| هزینه بلندمدت (نگهداری) | بسیار کم | متوسط تا زیاد |
| قابلیت تعویض قطعه آسیب دیده | دشوار و زمان بر | نسبتاً ساده تر |
| پیشنهاد شرکت بناگستران | روش استاندارد و توصیه شده | صرفا در شرایط خاص با تاییدیه محاسباتی |
جدول مقایسه اتصال قرنیزهای بتنی به روش خشک و تر
نگهداری از قرنیز بتنی پیش ساخته
اگر برای نصب قرنیز بتنی بر روی پل از روش جوش یا بولت استفاده شده باشد، لازم است که بازدیدهای مستمر از محل اتصالات انجام شود اما اگر اتصال قرنیزها به وسیله بتن انجام شده باشد، بازه های بازدید و بررسی وضعیت آنها در ادوار طولانی تری صورت می گیرد (زیرا احتمال زنگ زدگی اتصالات خیلی کمتر می شود). به طور کلی نگهداری از پل های بتنی که قرنیزها نیز با بتن به عرشه متصل شده اند، بسیار کمتر از نگهداری پل هایی است که اتصالات آنها از نوع جوش یا بولت است.
مصالح مورد استفاده در ساخت قرنیز بتنی پیش ساخته
برای ساخت تمام قطعات بتنی لازم است از موادی مانند سیمان (معمولا پرتلند تیپ ۲ یا ۳ بسته به پروژه)، سنگدانه ها، و آب استفاده می شود. در پروژه هایی که لازم است مقاومت بالاتری نسبت به حالت عادی داشته باشند، می توان از افزودنی هایی مانند الیاف ها و یا افزایش عیار بتن استفاده نمود. همچنین برای آرماتوربندی داخلی قرنیزهای بتنی پیش ساخته همیشه از میلگرد (معمولا A3) استفاده می شود. افزودنی های دیگری مانند فوق روان کننده ها، مواد آب بند و… نیز به صورت متداول در ساخت این قطعات استفاده می شود.
فروش قریز بتنی پیش ساخته
فرایند فروش قرنیزهای بتنی به این صورت است که معمولا کارفرما با شرکت بناگستران آینده ساز تماس گرفته و نیاز خود را مطرح می نماید. در مرحله بعد، کارشناسان ما به محل پروژه مراجعه کرده و بررسی های لازم را انجام می دهند. سپس نقشه های ساخت و ابعاد قطعات مشخص می شود. حالا اگر کارفرما لازم بداند می تواند از کارخانه بناگستران آینده ساز (اگنس) واقع در نزدیکی شهرستان دلیجان بازدید کرده و توانایی های تولید محصولات بتنی را در کارخانه بررسی نماید. پس از آن قرارداد تامین قرنیز های بتنی پیش ساته بین طرفین امضا می شود و کارشناسان اگنس اقدام به تامین قالب ها می نمایند و فرایند تولید محصولات مطابق آنچه که در بخش تولید صنعتی بیان شد طی می شود. در آخرین مرحله نیز، قرنیزها به محل پروژه حمل شده و در جای خود نصب می شوند.
قیمت قرنیز بتنی پیش ساخته
در تمام بخشهای این گفتار به مواردی اشاره شد که هرکدام به صورت مستقیم یا غیر مستقیم بر قیمت قرنیز بتنی تاثیر دارند. در اینجا لازم است به صورت اجمالی به جمع بندی تمام موارد پرداخته و بیان شوند:
هزینه مواد اولیه و سربار ساخت قرنیز
مشخص است که هرچه حجم پروژه بزرگتر باشد، نیاز به مواد اولیه بیشتری است که در هزینه نهایی پروژه تاثیر مستقیم خواهند داشت. موردی که ذکر آن لازم است این است که هرچه حجم پروژه بزرگتر باشد، این موضوع باعث می شود که هزینه های سربار تولید بر هر واحد از محصول کاهش یابند که این مورد نیز قیمت محصول را کاهش می دهد.
مدل قرنیز و ابعاد محصول
انتخاب هرکدام از مدل های قرنیز باعث می شود که قیمت محصول تغییر کند. برای مثال، قرنیزهای طرح قرنیز تخت معمولا ارزانتر از قرنیزها محدب هستند زیرا مواد اولیه کمتری برای ساخت آنها لازم است. همچنین ممکن است کارفرما بخواهد که قرنیز در ابعاد بزرگتری ساخته شود که در این حالت نیز مواد اولیه بیشتری در ساخت هر قطعه مورد استفاده قرار می گیرد و قیمت را در هر واحد محصول افزایش می دهد.
قالب سازی قرنیز بتنی
همانطور که قبلا بیان شد، برای ساخت هر قطعه بتنی لازم است که از قالب استفاده شود. به دلیل آنکه هزینه ساخت قالب یکی از موارد تاثیرگذار در تولید محصولات بتنی است، هرچه تعداد قطعات ساخته شده با آن قالب افزایش پیدا کند، هزینه قالب بر کل تولیدات سرشکن شده و تاثیر کمتری بر قیمت خواهد داشت. همچنین اگر کارفرما بخواهد از یکی از طرح های مرسوم که قبلا برای آن قالب سازی انجام شده است استفاده نماید، هزینه قالب سازی در تولید محصولات تاثیر نخواهند داشت.
بارگیری، حمل، و تخلیه قرنیز پیش ساخته
از آنجایی که قرنیزهای بتنی معمولا وزن بالایی دارند، بارگیری آنها در کارخانه به وسیله جرثقیل انجام می شود و بر روی تریلی بارگیری می شوند. این قرنیزها پس از انتقال به سایت پروژه، به وسیله جرثقیل در جای خود قرار می گیرند. بنا بر توضیحاتی که ارائه شد، هرچه اصله کارگاه تا کارخانه اگنس کمتر باشد، هزینه حمل نیز کاهش خواهد یافت.
روش تولید قرنیز بتنی پیش ساخته
یکی از مهمترین مواردی که باعث کاهش هزینه های تولید محصولات بتنی می شود، استفاده از خط تولید به روش صنعتی است. تولید صنعتی باعث می شود که هزینه های سربار و استفاده از نیروی انسانی به حداقل رسیده، دورریز و هدر رفت مواد اولیه نیز به حداقل برسد. ضمنا تولید صنعتی به دلیل سرعتی که دارد باعث می شود زمان احداث پروژه کاهش یافته و هزینه های جاری اجرای پروژه نیز کاسته شود.

استفاده از قرنیز بتنی پیش ساخته طرح تخت
رعایت نکات ایمنی بسیار ضروری است. جابجایی و نصب باید حتما با استفاده از جرثقیل مناسب و توسط اپراتور مجرب انجام شود. در حین نصب، محل استقرار جرثقیل باید از نظر ظرفیت باربری عرشه پل بررسی شده باشد. نیروهای نصب باید از تجهیزات حفاظت فردی استفاده کنند و محدوده زیر کار حتما حفاظت و ایزوله شود تا در صورت سقوط احتمالی قطعه، خطری متوجه عابرین یا کارگران دیگر نباشد. همچنین دقت در همراستایی قطعات برای جلوگیری از ایجاد تنش های نامتعادل مهم است.
فرایند با تماس کارفرما و ارائه نیازهای اولیه آغاز می شود. سپس کارشناسان شرکت برای بازدید از محل پروژه و بررسی دقیق عازم می شوند. پس از تهیه نقشه های فنی و توافق بر روی ابعاد و طرح، امکان بازدید از کارخانه برای کارفرما فراهم است. پس از انعقاد قرارداد، فرایند تولید صنعتی در کارخانه آغاز شده و در نهایت محصولات با رعایت اصول بارگیری و حمل، به محل پروژه ارسال و توسط نیروهای مجرب یا پیمانکار نصب می گردند.
قیمت تحت تاثیر عوامل مختلفی است: حجم و ابعاد پروژه (پروژه های بزرگتر قیمت واحد پایین تری دارند)، طرح و مدل قرنیز (مثلا نوع تخت معمولا مقرون به صرفه تر از محدب است)، هزینه ساخت قالب های جدید برای طرح های غیراستاندارد، فاصله محل پروژه تا کارخانه تولید که بر هزینه حمل تاثیر می گذارد، و عیار بتن و مصالح خاص درخواستی. روش تولید صنعتی نیز به دلیل سرعت و کاهش ضایعات، قیمت را کاهش می دهد.
به طور کلی روش نصب تر (اتصال با بتن) به دلایل زیر بهتر و پرطرفدارتر است: اتصال یکپارچه ای ایجاد می کند که مقاومت بسیار بالاتری در برابر زلزله دارد، فولاد داخل بتن در برابر خوردگی محافظت می شود و عمر مفید آن به بیش از ۵۰ سال می رسد، و هزینه نگهداری بلندمدت آن بسیار ناچیز است. روش خشک اگرچه سریع تر نصب می شود، اما مستعد خوردگی اتصالات است و نیاز به بازرسی و نگهداری مداوم دارد و در برابر زلزله مقاومت کمتری دارد.
دو روش اصلی برای نصب قرنیز بتنی وجود دارد: روش تر و روش خشک. در روش تر که رایج تر و استانداردتر است، آرماتورهای انتظار قرنیز با آرماتورهای عرشه پل جوش یا بسته شده و سپس اطراف آن بتن ریزی می شود که اتصالی یکپارچه و بسیار مقاوم ایجاد می کند. در روش خشک که کمتر استفاده می شود، قطعه با استفاده از اتصالات مکانیکی مانند بولت یا جوش به صفحات از پیش تعبیه شده در عرشه متصل می گردد. روش تر برای مناطق زلزله خیز توصیه می شود.
در روش تولید صنعتی، تمام مراحل از طراحی و قالب سازی تا بتن ریزی، عمل آوری و کنترل کیفیت در خط تولید پیشرفته کارخانه انجام می شود. بتن با عیار دقیق (معمولا از C35 تا C150) و تحت آزمایش های کیفی آماده شده و در قالب های آماده ریخته می شود. عمل آوری نیز اغلب با روش های علمی مانند کیورینگ بخار صورت می گیرد. بزرگترین مزیت این روش، تضمین کیفیت بسیار بالا، یکسان بودن تمام قطعات، سرعت تولید زیاد و در نتیجه کاهش قیمت تمام شده محصول است.
قرنیزهای بتنی را عمدتا بر اساس شکل ظاهری به چهار نوع عمده تقسیم می کنند: نوع محدب که سطح بیرونی آن برآمده است، نوع مقعر که سطح بیرونی آن فرو رفته است، نوع تخت یا صاف که سطح بیرونی بدون انحنا است، و نوع مثلثی که نمایی شیب دار با خطوط هندسی تیز دارد. انتخاب هر کدام بستگی به ملاحظات زیبایی شناسی، هزینه و عملکرد زهکشی دارد. نوع محدب و در سال های اخیر نوع تخت، پرکاربردتر بوده اند.
اصلی ترین عیب قرنیزهای بتنی، وزن قابل توجه آنهاست. این وزن بالا حمل و نقل، جابجایی و نصب قطعات را پیچیده می کند و نیازمند استفاده از تجهیزات سنگین مانند جرثقیل است. همچنین در صورت نصب نادرست، احتمال سقوط این قطعات سنگین وجود دارد که می تواند خطری جدی ایجاد کند. به دلیل همین وزن زیاد، کاربرد آنها عموما به سازه های سنگینی مانند پل ها محدود می شود و برای نمای اغلب ساختمان ها مناسب نیستند.
استفاده از قرنیز بتنی پیش ساخته مزایای متعددی دارد. مهمترین آنها افزایش سرعت اجرا در محل پروژه به دلیل آماده بودن قطعات، تضمین کیفیت یکنواخت و بالا به دلیل تولید تحت کنترل در کارخانه، و کاهش هزینه های اجرایی و ضایعات مصالح است. همچنین این قطعات با پوشش دادن لبه ها، از خوردگی آرماتورها جلوگیری کرده و ظاهر زیبا و تمیزی به پل می بخشند. تولید صنعتی این قرنیزها قیمت تمام شده را کاهش می دهد.
قرنیز بتنی پیش ساخته قطعه ای است که از بتن ساخته شده و در کارخانه تولید می شود. این قطعات عمدتا بر لبه های بیرونی پل ها و زیرگذرها نصب می گردند. کاربردهای اصلی آنها شامل بهبود ظاهر و نمای پل، محافظت از لبه های عرشه در برابر عوامل جوی مانند باران، یخبندان و تابش آفتاب، و همچنین هدایت و تخلیه آب های سطحی از روی عرشه است. این قطعات باعث می شوند تا لبه بتنی پل در طول زمان دچار فرسودگی نشود و دوام کلی سازه افزایش یابد.
نظرات کاربران
فهرست مقاله
سایر مقالات
Nothing Found
کلمات کلیدی







