سنگدال بتنی پیش ساخته چیست و چه کاربردهایی دارد
سنگدال بتنی پیش ساخته یا دال بتنی پیش ساخته یا اسلب بتنی (Concrete Slab) یکی از متداول ترین مصنوعات بتنی در ساخت و ساز مدرن است و شامل هر قطعه ای می شود که به از بتن به شکل مسطح ساخته و به صورت افقی برای پوشش دادن سطوح استفاده می شود. دال های بتنی دارای انواع مختلف هستند که برای کاربری های متفاوت ساخته می شوند اما وجه اشتراک تمام آنها آن است که مقرر است وزن را از سمت فوقانی تحمل کنند. به طور کلی، دال بتنی یک قطعه صُلب است یعنی باید نیروی وارده بر روی سطح را بدون تغییر در ظاهر و اندازه خود، به بخش های زیرین که برای همین منظور تعبیه شده اند (مثلا ستونها یا فونداسیون) انتقال دهد. در این گفتار سعی می شود نگاهی جامع به دال بتنی داشته و جنبه هایی از موضوع بررسی شود که کمتر به آنها پرداخته می شود.

سنگدال بتنی پیش ساخته
انواع دال بتنی
به طور کلی می توان دال بتنی را در چهار دسته اصلی طبقه بندی کرد که به شرح زیر است:
دال پیش ساخته سازه ای
این نوع از دال ها معمولا در ساخت خانه های پیش ساخته یا عرشه پل ها استفاده می شوند و کاربرد آنها به این منظور است که سقف طبقه زیرین و کف طبقه فوقانی را تشکیل دهند (درواقع بخشی از یک سازه بزرگتر هستند و به تنهایی مورد استفاده قرار نمی گیرند). به دلیل آنکه خانه های پیش ساخته بتنی و سایر خدمات که در ساخت پل ها و سازه های دیگر به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته اند، در این گفتار از آن صرفنظر می کنیم.
دال بتنی درجا ریز
این نوع دال های بتنی معمولا در محل پروژه از طریق قالب بندی و بتن ریزی ساخته می شوند. مثلا فرض کنیم که مقرر است از یک اسلب بتنی در یک پیاده رو استفاده شود؛ برای این منظور ابتدا سطح را تسطیح می کنند و سپس قالب بندی و آرماتور بندی در همان محل انجام می شود. در مرحله نهایی، بتن ریزی نیز در محل پروژه انجام شده و عمل آوری بتن به صورت سنتی انجام می شود. به دلیل آنکه این نوع دال بتنی از مبحث پیش ساختگی خارج است، شامل این گفتار نمی شود.
سنگدال پیش ساخته بتنی
در هر جایی که مقرر است از یک سطح صاف پیش ساخته بتنی استفاده شود، مبحث سنگدال بتنی مورد توجه قرار می گیرد که موضوع این گفتار است. سنگدال های بتنی در ابعاد و کاربردهای مختلف ساخته می شوند که در این گفتار به آن می پردازیم.
پریدال
از این نوع محصولات بتنی معمولا برای احداث یک سازه بتنی دیگر استفاده می شوند. برای مثال، پریدال ها در صنعت پل سازی استفاده فراوان دارند به نحوی که در ساخت پل های تیردال که می تواند بتنی یا فلزی باشند، به عنوان کف پروژه ی در حال احداث استفاده می شوند. در پروژه های احداث پل، پریدال ها بستری را فراهم می کنند که کارگران بتوانند در ارتفاع بالا از سطح زمین بر روی آنها راه رفته و عملیات ساخت را انجام دهند. پریدال ها وزن بتن را نیز تحمل کرده و به جای قالب در مرحله ی بتن ریزی عمل می کنند. در پایان پروژه نیز پریدال ها در محل خود باقی می مانند و بر خلاف قالب های بتن، از محل پروژه جمع آوری نمی شوند

انواع دال بتنی
انواع سنگدال پیش ساخته بتنی
حالا که منظور از سنگدال بتنی مشخص گردید، می توان این محصول کاربردی را به دو دسته اصلی تقسیم کرد که وابستگی مستقیم به عبور و مرور از روی سطح آن دارد. این دو دسته به شرح زیر است:
سنگدال بتنی ترافیکی
در هر جایی که مقرر باشد خودروها از روی سنگدال عبور کنند، از سنگدال ترافیکی استفاده می شود. مهمترین مشخصه سنگدال ترافیکی آن است که توانایی تحمل فشار بیشتری نسبت به سنگدال غیر ترافیکی دارد و به این منظور طراحی شده که وزن خودروها و نیروی وارده حاصل از عبور آنها را تحمل کند. معمولا شکل طراحی این نوع سنگدال بتنی به نحوی است که دارای قطر ضخیم تر و آرماتور متراکم تر است. توجه شود که این خصوصیات پس از محاسبات فنی مشخص می شود و در تمام تولیدات یکسان نیست.
سنگدال بتنی غیر ترافیکی
مشابه آنچه که در مورد سنگدال های ترافیکی بیان شد، سنگدال های غیر ترافیکی به منظور تحمل کردن وزن و نیروی وارده ناشی از عبور خودروها طراحی نمی شوند و برای این منظور تولید نمی گردند. از سنگدال های غیر ترافیکی معمولا به منظور تحمل نمودن وزن انسان و یا حتی کمتر از آن استفاده می شود که ارتباط مستقیم با کاربری آن دارد. مثلا اگر از سنگدال بتنی به عنوان درپوش داکت های کنار اتوبان استفاده شود، حتی ممکن قطر کمتری نیز داشته باشد.

سنگدال بتنی ترافیکی
مزایای سنگدال پیش ساخته بتنی
استفاده از سنگدال بتنی آنقدر در میان مهندسین رایج است که تقریبا در هر فعالیت عمرانی قابل استفاده می باشد اما شاید تاکنون کمتر به مزایای آن به صورت جامع توجه شده باشد. در این بخش سعی می شود مزایای سنگدال بتنی در مقایسه با سایر متریال ها و قطعات جایگزین بررسی و بیان گردد:
- مقاومت و دوام بسیار بالا: در برخی از پروژه ها ممکن است به جای سنگدال بتنی از اسلب های فولادی یا مواد جایگزین استفاده شود اما سنگدال بتنی به دلیل خصوصیات ذاتی بتن دارای طول عمر بسیار بالاتر و فرسایش کمتر است. اگر بتن به خوبی عمل آوری شده باشد، ممکن است یک سنگدال بتنی حتی تا ۵۰ سال به خوبی وظیفه خود را انجام دهد. این مورد خصوصا در مقایسه با ورق فولادی به ظهور می رسد زیرا ورق فولادی به سرعت دچار اکسیداسیون و زنگ زدگی می شود.
- قیمت مقرون به صرفه سنگدال پیش ساخته: مشخص است که مواد اولیه برای ساخت یک سنگدال بتنی بسیار ارزانتر از سایر مواد خصوصا فولاد است بنابراین استفاده از سنگال بتنی بسیار مقرون به صرفه تر از قطعات فولادی است.
- غیر قابل سرقت: علاوه بر آنکه مواد اولیه ساخت یک سنگدال بتنی بسیار ارزان است و برای سارقین جذابیت مالی ندارد، باید توجه داشت که یک سنگدال بتنی دارای وزن بسیار زیادی است که عموما برای جابجایی آن از جرثقیل استفاده می شود بنابراین سارقین نمی توانند به آسانی آنرا سرقت کنند. دلیل دیگری که سارقین را از سرقت سنگدال بتنی منصرف می کند آن است که معمولا هر سنگدال، با ابعاد خاص و برای یک کاربری خاص طراحی و ساخته می شود بنابراین استفاده از آن با کاربرد دیگر کمتر است.
- سرعت نصب بالا دال بتنی آماده: فرض کنیم که مقرر باشد بر روی یک نهر یا جوی آب، پوشش یا پل کوچکی ساخته شود. در این پروژه لازم است مواد اولیه به صورت کامل به محل پروژه منتقل شده و کارگران به صورت سنتی اقدام به ساخت این پوشش یا پل کنند و در نهایت، عمل آوری بتن نیز در همان محل به صورت دستی انجام شود (اگر به درستی انجام شود!). این پروژه روزها به طول خواهد انجامید و اگر حجم پروژه بیش از چند متر مربع باشد، احتمالا زمان پروژه به چندین روز و یا حتی ماه ها افزایش خواهد یافت. در این موارد می توان سنگدال بتنی که با استانداردهای کیفی در کارخانه تولید شده است را به محل پروژه انقال داد و با جرثقیل در محل خود نصب نمود. این کار علاوه بر آنکه زمان پروژه را به شدت کاهش می دهد، باعث کاهش قابل توجه هزینه های اجرای پروژه هم می شود.
- کنترل کیفیت سنگدال بتنی: همانطور که در بخش قبل به آن اشاره شد، تولید سنگدال بتنی در کارخانه باعث می شود که کارشناسان کنترل کیفیت بتوانند کیفیت محصول را در تمام مراحل بررسی و کنترل کنند. این فرایند از مرحله تامین مواد اولیه آغاز و تا پایان نصب قطعه ادامه خواهد داشت و تمام مراحل را در بر می گیرد.
- انتقال سنگدال پیش ساخته به جای دیگر: این مورد که یکی از مزایای استفاده از قطعات و تولیدات پیش ساخته است، به مدیران پروژه و تصمیم گیران کمک می کند که از سنگدال بتنی در پروژه های دایمی و حتی در پروژه های موقت نیز به آسانی استفاده کنند. قطعات پیش ساخته این امکان را فراهم می کنند که به آسانی (توسط جزثقیل) از محلی به محل دیگر منتقل شوند.
- تولید سنگدال بتنی در قطر و ابعاد سفارشی: بر خلاف قطعات اسلب فولادی که با ابعاد و قطرهای مشخص توسط کارخانجات فولاد تولید می شوند، سنگدال بتنی را می توان در هر ابعادی تولید کرد (البته تولید سنگدال بتنی در هر ابعادی نیاز به محاسبات فنی دارد). برای آنکه نیروی کششی در قطعات بتنی مهار شود، معمولا از آرماتور میلگرد، یا وایر های پیش کشنده یا پس کشنده استفاده می شود (این مورد جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد).
- تحمل فشار قابل توجه: بتن فی نفسه عملکرد مطلوبی در برابر فشار وارده دارد که این مزیت در اسلب های بتنی یا سنگدال بتنی نیز وجود دارد. برای آنکه یک سنگدال بتواند عملکرد مطلوبی در برابر فشار داشته باشد، لازم است که به نیروی کششی نیز در بخش زیرین قطعه توجه شود (هرچه فشار در بالای قطعه بیشتر شود، کشش نیز در پایین قطعه افزایش می یابد. البته در بخشهایی که نیرو را از دال یا تیر به ستون ها منتقل می کنند، این موضوع معکوس است). برای این منظور، علاوه بر استفاده از آرماتور و میلگرد در سنگدال بتنی، شاید لازم باشد که از فناوری های پیش تنیدگی نیز در تولید اسلب استفاده شود که مقاومت سنگدال را تا چندین برابر (مطابق محاسبات فنی) افزایش می دهد.
- امکان دسترسی و بازدید به زیر اسلب بتنی: فرض کنیم که در یک داکت کنار جاده، کابل ها و تاسیسات متعددی عبور کرده باشد و لازم است بر روی این داکت از نوعی پوشش استفاده شود که علاوه بر محافظت از تاسیست در برابر شرایط جوی، دسترسی سارقین را نیز به این تاسیسات محدود کند. اگر بر روی این داکت ها از پوشش ثابت که با آجر، بلوک، و سایر مواد اولیه ساخته می شود استفاده کنیم، برای آنکه مجددا بخواهیم به داخل داکت دسترسی پیدا کنیم باید سقف داکت به صورت کامل تخریب شود. برای آنکه دسترسی به داخل داکت ها بدون تخریب و وارد آمدن خسارت انجام شود، می توان از سنگدال بتنی به عنوان درپوش داکت استفاده کرد که درصورت لزوم، صرفا همان بخش به وسیله جرثقیل برداشته شود.

مزایای سنگدال پیش ساخته بتنی
معایب سنگدال بتنی پیش ساخته
همانطور که در بخش بالا ذکر شد، سنگدال بتنی دارای مزایای متعددی است اما باید پذیرفت که معایبی نیز دارد. این معایب عموما مربوط به مواد اولیه مورد استفاده در ساخت بتن است که البته قابلیت اصلاح توسط راهکارهایی که در زیر به آنها پرداخته می شود را دارد:
وزن سنگدال پیش ساخته بتنی
باید پذیرفت که بتن دارای وزن قابل توجهی است و ممکن است حمل، بارگیری، و تخلیه آنرا سخت کند. راهکارهایی برای کاهش وزن بتن وجود دارد مثلا استفاده از مواد معدنی مانند پرلیت و یا حتی استفاده از یونولیت در بخشهای مرده ی قطعات بتنی که باعث کاهش شدید وزن این قطعات می شود. البته باید توجه داشت که استفاده از این مواد یا سایر جایگزین ها باید حتما تحت بررسی و محاسبات دقیق انجام شود تا باعث کاهش مقاومت بتن از آنچه که مورد انظار است نشود.
بتن به عنوان عایق حرارتی
می دانیم که بتن مقاومت حرارتی خوبی در برابر حرارت دارد اما نهایتا عایق حرارتی نیست و حرارت را از خود عبور می دهد بنابراین می توان با اضافه کردن برخی مواد، مقاومت آنرا به حد مطلوب رساند. مثلا استفاده از الیاف های مقاوم در برابر حریق مانند پشم سنگ باعث بهبود مقاومت حرارتی بتن می شود و یا استفاده از فوم پلییورتان باعث می شود که بتن در برابر حرارت عایق شود. به بتن هایی که فوم پلییورتان با آنها مخلوط شده است، بتن فوم دار گفته می شود (البته می توان فوم پلییورتان را به جای ترکیب با بتن، صرفا به عنوان روکش بر روی سطح آن استفاده کرد تا عایق شود).
کشسانی نسبتا پایین بتن
می دانیم که بتن در برابر فشار به خوبی مقاومت می کند اما مقاومت بالایی در برابر کشش ندارد بنابراین از آرماتور میلگرد در آن استفاده می شود (زیرا آهن در برابر فشار و کشش به خوبی مقامت می کند). هر وقت که فشار در بخشی از بتن وارد شود، کشش در جهت دیگر بتن شکل می گیرد که ممکن است باعث ترک یا شکستگی در بتن شود بنابراین میلگرد به عنوان تثبیت کننده در بتن قرار می گیرد تا این نقص را جبران کند. همیشه محاسبه میزان میلگرد در بتن از طریق محاسبات فنی مشخص می شود تا توانایی تحمل فشار و کشش در قطعه بتنی را متوازن کند. روشهای دیگری نیز برای این منظور وجود دارد که باعث افزایش مقاومت بتن می شود مانند استفاده از روش پیش تنیدگی که جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد.
نیاز به قالب سازی
تمام قطعات بتنی از جمله سنگدال بتنی با روش قالب سازی و بتن ریزی تولید می شوند (برای قطعات کوچک می توان از روش پرس خشک نیز استفاده کرد) بنابراین نیاز به استفاده از قالب برای تولید این قطعات وجود دارد. قالب سازی بتن با توجه به ابعاد محصول نهایی و کاربرد آن انجام می شود.
ضریب انبساط حرارتی بتن
بتن در برابر دما واکنش نشان داده و دچار انبساط و انقباض می شود و همین موضوع ممکن است باعث تخریب آن شود. در این موارد از میلگرد هایی که به میلگرد حرارتی معروف هستند در داخل بتن استفاده می شود تا این نقص را جبران کنند.

درپوش بتنی جوی آب شهری

سنگدال بتنی روی کانال آب
کاربردهای سنگدال بتنی پیش ساخته
همانطور که در بخش قبل اشاره شد، کاربرد سنگدال بتنی بسیار متنوع است و ساخت آن مطابق با کاربرد فرض شده برای آن انجام می شود. در این بخش برخی از کاربردهای عمومی سنگدال بتنی بیان می شود:
کفپوش بتنی پیاده رو ها
در پروژه هایی که مقرر است پیاده رو ها به سرعت احداث شده و نیاز به نگداری گسترده نداشته باشند از سنگدال بتنی استفاده می شود زیرا عمر قطعات بتنی که به خوبی تولید و عمل آوری شده باشند تا چند دهه تخمین زده می شود.
درپوش بتنی داکت های کنار اتوبان
معمولا در کنار اتوبانها و آزادراه ها از داکت هایی برای نگهداری کابل ها و تاسیسات استفاده می شود. به منظور آنکه این تاسیسات در معرض شرایط جوی، نور خورشید، و محافظت در برابر سارقین قرار گیرند، از سنگدال بتنی استفاده می شود.
پوشش روی نهرها، کانال ها، و جوی های عریض
در داخل حریم شهری و یا بیرون از شهرها برای پوشاندن روی نهرها و جوی ها از سنگدال بتنی به طور گسترده استفاده می شود. این پوشش کمک می کند که آلودگی های ناشی از آبهای سطحی به حداقل برسد و خطر سقوط خودروها یا انسان ها به داخل نهر به کلی رفع شود.
ساخت پل بر روی جوی های شهری
در داخل شهرها نیز از سنگدال پیش ساخته بتنی برای ساخت پل بر روی جوی های آب استفاده می شود که با توجه به محل نصب آن می توان از انواع ترافیکی یا غیر ترافیکی استفاده نمود.
سنگ لحد بتنی
با توجه به اختلاف قیمت بسیار زیاد بین سنگ و بتن، در حال حاضر در اکثر آرامستان ها از سنگدال های بتنی کوچک به عنوان سنگ لحد استفاده می شود.
استفاده های موقت از سنگدال بتنی پیش ساخته
انواع سنگدال بتنی معمولا به صورت پیش ساخته تولید می شوند و همین پیش ساختگی باعث می شود که بتوان قطعات را از محلی به محل دیگر منتقل نمود. این مسئله باعث می شود که بتوان از سنگدال بتنی در پروژه های موقت استفاده نمود. برای مثال، در پروژه های راه سازی که مقرر است برای مدت کوتاهی مسیر عبور خودروها به سمت دیگری هدایت شود، می توان از سنگدال بتنی به صورت موقت استفاده نمود و پس از پایان پروژه، سنگدال ها را از محل مذکور جمع آوری نموده در محل دیگری استفاده کرد.

درپوش بتنی داکت کنار خیابان
تولید سنگدال بتنی پیش ساخته
در تولید سنگدال بتنی می توان از روشهای متفاوتی استفاده نمود که هرکدام کاربرد خاص خود را دارند. عموما انتخاب نحوه تولید وابسته به ابعاد قطعه نهایی است به نحوی که اگر ابعاد قطعه کوچک بوده و تیراژ زیادی داشته باشد، می توان از فناوری پرس خشک استفاده نمود اما اگر ابعاد قطعات بزرگ باشد، باید از روش خیس (تر) استفاده کرد. همچنین اگر لازم باشد ابعاد قطعات بسیار بزرگ بوده و یا فشار بسیار زیادی را تحمل کند، می توان از روشهای پیش تنیدگی استفاده کرد که در این گفتار به تمام این انواع پرداخته می شود:
تولید سنگدال بتنی با تکنولوژی پرس خشک
اگر ابعاد سنگدال بتنی کوچکتر از ۷۰ سانتیمتر باشد (مثلا برای سنگ لحد، تولید پل های کوچک بر روی جوی های شهری، درپوش داکت زمینی و…) می توان تولید را با فناوری پرس خشک انجام داد. مهمترین مزیت این فناوری آن است که هزینه تولید را کاهش داده و سرعت تولید را بسیار افزایش می دهد (توجه شود که این روش برای تولیدات با سایز ثابت و در تیراژ انبوه مناسب است). به بیان خلاصه، در این روش تولید در ابتدا مواد اولیه با میزان بسیار کمی آب مخلوط می شوند (در حدی که خمیر نشود)، سپس در قالب ریخته و توسط پرس سنگین فشرده می شوند، و در نهایت در اتاق بخار عمل آوری می شوند که کل این فرایند به صورت تمام اتوماتیک انجام می شود. (شرکت بناگستران آینده ساز تمام تجهیزات و دانش این روش را در اختیار دارد)
تولید سنگدال بتنی با روش خیس یا تر
اگر ابعاد قطعات پیش ساخته بزرگ باشد (مانند پوشش روی کانال ها و نهرها، پیاده رو ها، درپوش داکت سایز بزرگ، و…) یا در تعداد محدودی تولید شود، لازم است که ابتدا قالب سازی انجام شده و درون قالب ها چرب گردد، سپس مطابق محاسبات فنی از آرماتور با میلگرد استفاده شده و بتن تازه در قالب ها تخلیه گردد. در مرحله بعد، پس از آنکه سنگدال به یکپارچگی رسید از قالب خارج شده و با روش کیورینگ بخار عمل آوری شود. در این روش می توان سنگدال بتنی را حتی تا طول ۱۵ متر نیز تولید نمود که البته تمام اجزا و مراحل آن باید به صورت دقیق محاسبه شوند.
تولید دال بتنی به روش پیش تنیده
اگر در محل پروژه های عمرانی محدودیت هایی از نظر قطر یا وزن سنگدال پیش ساخته بتنی وجود داشته باشد، باید از روشهای جایگزین مانند پیش تنیدگی استفاده کرد. پیش تنیدگی یعنی با استفاده از وایرها (کابل هایی برای این منظور ساخته شده اند)، اجزای قطعات بتنی تحت فشار قرار داده شوند تا در صورت وارد آمدن فشار از یک سمت، بتوانند فشار مثبت از جهت دیگر را وارد کرده و فشار وارده را خنثی کند. پیش تنیدگی به دو روش پیش تنیدگی پیش کشیده (یعنی کابل ها در داخل بتن قرار گرفته و به وسیله بازو های هیدرولیکی تا سطح معین کشیده شوند، و بعد از آنکه بتن به یکپارچگی رسید، کابل ها رها شوند تا فشار داخلی ایجاد شود) و پیش تنیدگی پس کشیده (یعنی در داخل بتن، لوله های خالی کار گذاشته شود تا بعد از خشک شدن بتن، کابل ها از میان لوله ها عبور داده و به میزان معین کشیده شده و در جای خود محکم شوند تا اینگونه فشار داخلی تامین شود). توجه شود که تعریف و محاسبات پیش تنیدگی پیچیده تر از این توضیحات است که بیان کامل آن خارج از این گفتار است.
تولید سنگدال بتنی با افزودنی های بتن
روش دیگری که می توان از آن برای تولید قطعات دال بتنی استفاده کرد، آن است که مقاومت بتن به وسیله الیاف های خاص یا متریال های دیگر تقویت شود. این روش نسبت به روش پیش تنیدگی نیاز به تجهیزات کمتری دارد اما پیچیدگی های محاسباتی و آزمایشگاهی خاص خود را دارد.
تولید سنگدال بتنی سبک
در این روش از جایگزین های صنعتی یا معدنی به جای ماسه و شن استفاده می شود تا وزن سنگدال بتنی تا حد قابل قبول کاهش یابد که البته باید بر اساس محاسبات فنی در نظر گرفته شوند تا مقاومت نهایی سنگدال بتنی بیش از حد انتظار کاسته نشود.

ساختار داخلی سنگدال بتنی پیش ساخته
نصب سنگدال بتنی
معمولا نحوه نصب سنگدال بتنی با توجه به ابعاد آن و محلی که مقرر است در آن استفاده شود تعیین می شود که شامل چهار دسته اصلی می شود. در ادامه به هرکدام از این انواع می پردازیم:
- نصب سنگدال بتنی با قرار دادن در محل: اگر ابعاد سنگدال بتنی بزرگ باشد و وزن قابل توجهی داشته باشد، ممکن است کارفرما تشخیص دهد که صرفا قرار دادن سنگدال بتنی در یک نقطه ممکن است کافی باشد. در این روش، اسلب بتنی به وسیله جرثقیل در جای خود قرار داده می شود و وزن اسلب باعث می گردد که نیاز به تمهید دیگری نداشته باشد.
- نصب سنگدال بتنی با استفاده از روش خشک: در این روش ابتدا سطحی که مقرر است سنگدال بتنی بر روی آن قرار داده شود تسطیح می گردد و از یک لایه سنگ لاشه یا بتن مگر در محل نصب استفاده می شود. سپس بر روی آن از یک لایه ۵ سانتیمتری از ماسه ریز شسته شده یا شن استفاده کرده و مجددا کوبیده می شود. حالا اسلب های بتنی پیش ساخته به وسیله جرثقیل بر روی سطح آن قرار داده می شود. این روش برای مواقعی مفید است دال بتنی مستقیما بر روی خاک قرار داده می شود و باید به جنس خاک توجه ویژه گردد تا بعدا به واسطه وزن زیاد سنگدال بتنی دچار نشست نگردد.
- نصب سنگدال بتنی با استفاده از روش تر: این روش برای مواقعی مفید است که قرار باشد سنگدال بتنی برای همیشه در همان نقطه ای که نصب می شود قرار گیرد و بعدا جابجا نشود. در این روش پس از تسطیح و کوبش سطح زیرین، از یک لایه بتن یا ملات باکیفیت به قطر ۵ سانتیمتر استفاده می شود و سپس اسلب بر روی آن قرار می گیرد. مهمترین مزیت این روش آن است که قطعه بتنی در جای خود کاملا فیکس می شود.
- نصب سنگدال بتنی با استفاده از کلید برشی: اگر در هنگام طراحی و قالب سازی سنگدال بتنی از زبانه هایی استفاده شود که قطعات بتنی را در یکدیگر چفت کند، می توان سرعت نصب را به شکل چشمگیری افزایش داد. برای این منظور، از نری و مادگی در گوشه های سنگدال بتنی استفاده می شود که قطعات با این وسیله به یکدیگر متصل شده و در هم چفت می شوند.

نصب سنگدال بتنی پیش ساخته به روش تر
قیمت فروش سنگدال بتنی پیش ساخته
در تمامی بخشهای این گفتار به مواردی پرداخته شد که تاثیر مستقیم بر قیت سنگدال بتنی دارند اما در این بخش سعی می شود به جمع بندی آنها بپردازیم. مهمترین مواردی که می تواند در قیمت سنگدال بتنی موثر باشد به شرح زیر است:
- تکنولوژی ساخت: همانطور که در ابتدای این گفتار اشاره شد، ممکن است تولید سنگدال بتنی پیش ساخته به یکی از روشهای پرس خشک، قالب ریزی خیس یا تر، روشهای پیش تنیدگی، و یا تولید سنگدال سبک انجام شود که هرکدام شامل مراحل مختلفی است و در قیمت آن موثر است.
- ابعاد و متریال مصرفی: مشخص است که هرچه ابعاد سنگدال بتنی پیش ساخته بزرگتر باشد، نیاز به متریال افزایش یافته و قیمت آن تغییر می کند. همچنین با توجه به تغییراتی که در متریال ایجاد می شود (مثلا اضافه کردن افزودنی های بتن یا الیاف خاص که با توجه به محاسبات مشخص می شود) ممکن است قیمت محصول نهایی دستخوش تغییر شود.
- کارکرد سنگدال بتنی پیش ساخته: همانطور که اشاره شد، سنگدال های بتنی به دو دسته ترافیکی و غیر ترافیکی تقسیم می شوند. سنگدال های ترافیکی وظیفه دارند که وزن و فشار ناشی از عبور خودروها را تحمل کنند که این مورد در سنگدال های غیر ترافیکی وجود ندارد و همین موضوع باعث می شود که طراحی و ساخت سنگدال ها با یکدیگر متفاوت باشد. بنابراین تعیین نوع کارکرد سنگدال بتنی پیش ساخته باعث تغییر قیمت آن می شود.
- حجم سفارش اسلب بتنی پیش ساخته: هرچه میزان سفارش از یک قطعه بتنی افزایش یابد، هزینه تولید آن کاهش می یابد و مهمترین عامل که در این مورد موثر است، شامل ساخت قالب می شود. از آنجایی که قالب سازی یک فرایند هزینه بر است، چنانچه سفارش مشتری شامل قطعاتی باشد که قبلا برای آن قالب سازی انجام شده باشد، لازم نیست که مشتری مجددا هزینه قالب را پرداخت کند و از قالبهای قبلی استفاده می شود. اما چنانچه سفارش مشتری در سایزی باشد که قبلا برای آن قالب سازی صورت نگرفته باشد، لازم است مجددا قالب سازی انجام شود و این هزینه بر کل تولیدات تقسیم می شود.
- حمل و تخلیه اسلب بتنی پیش ساخته: معمولا اسلب های بتنی پیش ساخته دارای وزن قابل توجهی هستند و توسط تریلی حمل می شوند و برای تخلیه آنها لازم است که از جرثقیل استفاده شود. در هنگام تخلیه باید دقت کرد که حتما از تجهیزات مناسب استفاده شود زیرا استفاده از ادوات نامناسب ممکن است باعث وارد آمدن خسارت به محصول و یا حتی خسارات مالی و یا جانی شود. اگر ابعاد قطعه ساخته شده بیش از متعارف باشد (۲/۶ متر عرض، ۴/۵ متر ارتفاع، ۱۳/۶ طول متر برای تریلی، و وزن ۴۰ تن) باشد، لازم است از کشنده های محموله ترافیکی استفاده شود.
- هزینه نگهداری اسلب پیش ساخته بتنی: با توجه به عمر طول بسیار زیاد قطعات بتنی پیش ساخته، هزینه نگهداری خاصی برای این قطعات مفروض نیست و هزینه ای ندارد مگر آنکه خسارت به صورت عمدی به قطعات وارد شده باشد.
- استفاده مجدد از اسلب بتنی: مطابق آنچه که در این گفتار بیان شد، این امکان فراهم است که سنگدال بتنی پیش ساخته را بتوان به محل دیگری منتقل کرده و از آن مجددا استفاده نمود. این مسئله باعث می شود که هزینه خرید مجدد سنگدال بتنی رفع شود.

قیمت فروش سنگدال بتنی پیش ساخته
پیشتنیدگی روشی برای افزایش مقاومت سنگدال در برابر کشش است. در این روش از کابلهای فولادی (وایر) برای اعمال فشار داخلی به بتن استفاده میشود. این کار باعث میشود در هنگام وارد آمدن بار، فشارهای مخالف خنثی شده و قطعه مقاومت بسیار بالاتری داشته باشد. این روش به ویژه زمانی که محدودیت وزن یا ضخامت وجود دارد، کاربرد دارد.
قیمت تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله تکنولوژی ساخت (پرس خشک، روش تر، پیشتنیدگی)، ابعاد و مواد اولیه مصرفی، نوع کارکرد (ترافیکی یا غیرترافیکی)، حجم سفارش (که هزینه قالبسازی را سرشکن میکند) و هزینه حمل و تخلیه ایمن با جرثقیل قرار دارد.
نصب به چهار روش اصلی انجام میشود: قرار دادن ساده در محل برای قطعات بسیار سنگین، روش خشک بر روی بستری از سنگ لاشه و ماسه، روش تر با استفاده از ملات یا بتن برای نصب دائمی و فیکس کردن قطعه، و اتصال با کلید برشی که در آن قطعات با استفاده از زبانههای نری و مادگی به هم قفل میشوند.
کاربردهای آن بسیار متنوع است و شامل کفپوش پیادهروها، درپوش داکتهای کنار اتوبانها و خیابانها برای محافظت از تاسیسات، پوشش روی نهرها و کانالهای عریض، ساخت پلهای کوچک روی جویهای آب، استفاده به عنوان سنگ لحد در آرامستانها و حتی استفادههای موقت در پروژههای راهسازی میشود.
مهمترین معایب شامل وزن بسیار زیاد (که با استفاده از مواد سبککننده مانند پرلیت بهبود مییابد)، عایق نبودن در برابر حرارت (که با افزودنیهایی مانند پشم سنگ یا فوم جبران میشود)، مقاومت کم در برابر کشش (که با استفاده از آرماتور و روشهای پیشتنیدگی حل میشود)، و انبساط حرارتی (که با میلگردهای حرارتی کنترل میگردد).
تولید بسته به ابعاد و کاربرد، به روشهای مختلفی انجام میشود: پرس خشک برای قطعات کوچک (زیر ۷۰ سانتیمتر) و با تیراژ انبوه، روش خیس (تر) برای قطعات بزرگ یا با تعداد محدود، روش پیشتنیده برای افزایش مقاومت در برابر کشش و کاهش وزن، و تولید با افزودنیها یا سنگدال سبک با جایگزینی بخشی از مصالح برای کاهش وزن.
مهمترین مزایا شامل مقاومت و دوام بسیار بالا (عمر تا ۵۰ سال)، قیمت مقرونبهصرفه نسبت به جایگزینهایی مانند فولاد، سرعت نصب بالا، کنترل کیفیت مطلوب در تولید کارخانهای، امکان جابجایی و استفاده مجدد، و غیرقابل سرقت بودن به دلیل وزن بالا و کاربرد خاص آن است.
سنگدالهای پیش ساخته عمدتاً در دو دسته اصلی تولید میشوند: سنگدال ترافیکی که برای تحمل وزن و فشار ناشی از عبور خودروها طراحی شده و دارای ضخامت بیشتر و آرماتور متراکمتر است، و سنگدال غیر ترافیکی که برای تحمل وزن انسان یا کاربردهای سبکتر مانند درپوش داکتها استفاده میشود و معمولاً قطر کمتری دارد.
سنگدال بتنی پیش ساخته قطعهای مسطح و صلب از بتن است که به صورت افقی برای پوشش دادن سطوح استفاده میشود. وظیفه اصلی آن تحمل وزن و انتقال نیروی وارده از سمت فوقانی به بخشهای زیرین مانند فونداسیون یا ستونها، بدون تغییر در ظاهر یا اندازه خود است. این محصول یکی از متداولترین مصالح در ساختوساز مدرن محسوب میشود.
این گفتار را با دوستان خود به اشتراک بگذارید





